Degeneratie: Het bedrog van Haeckel

Deze pagina: Het bedrog van Haeckel

printversie

Aangetoond bedrog staat al jaren als evolutie-lesstof in de biologieboekjes

In het lesboek Biologie voor jou voor het 2^e leerjaar van mavo, havo en vwo van uitgeverij Malmberg dat op scholen gebruikt wordt, is de volgende afbeelding te vinden:

De begeleidende tekst daarbij zegt:

"Er bestaat overeenkomst in de embryonale ontwikkeling bij verschillende diersoorten. Vooral in het begin lijken de embryo’s sterk op elkaar. Tijdens hun ontwikkeling gaan de embryo’s steeds meer van elkaar verschillen.
In afbeelding 42 zijn steeds drie stadia uit de embryonale ontwikkeling van vijf gewervelde dieren en de mens getekend. Door de overeenkomst in de eerste stadia van de embryonale ontwikkeling wordt het aannemelijk dat deze gewervelden een gemeenschappelijke voorouder hebben."

Verder staan er de volgende opdrachten bij:

Welke van de drie stadia (A, B of C) is het jongste stadium?
Kun je in dit stadium duidelijke verschillen onderscheiden tussen de embryo’s van de verschillende gewervelden?
Welk van de drie stadia is het oudste stadium?
Kun je in dit stadium duidelijke verschillen onderscheiden tussen de embryo’s van de verschillende gewervelden?
Noteer van elk nummer (1 t/m 6) tot welke soort het embryo behoort. Gebruik daarbij: forel (vis) - kip (vogel) - koe (zoogdier) - mens - salamander (amfibie) - schildpad (reptiel).
Van welke van de afgebeelde soorten vertoont de embryonale ontwikkeling de meeste overeenkomst met die van de forel?
Welke groep van de gewervelden vertoont de meeste verwantschap met de vissen?
Leg uit dat de overeenkomst in de embryonale ontwikkeling bij verschillende soorten organismen een argument vormt voor de evolutietheorie.

Dit alles is gebaseerd op tekeningen en de gedachtengang van de duitse bioloog Haeckel (1834-1919). Zijn idee was dat de embryonale ontwikkeling een soort afspiegeling was van de evolutionaire ontwikkeling.

Echter, in 1915 is met het boek Haeckel's Frauds and Forgeries van Examiner Press, Bombay al aangetoond dat Haeckel bedrog heeft gepleegd. Daarin worden 19 toenmalige autoriteiten aan het woord gelaten. "It clearly appears that Haeckel has in many cases freely invented embryos, or reproduced the illustrations given by others in a substantially changed form," zegt anatomist F. Keibel van de Freiburg Universiteit daar. Zooloog L. Rütimeyer van de Basle University noemt zijn vertekende afbeeldingen "a sin against scientific truthfulness."

In 1997 heeft de embryoloog dr. Michael Richardson een artikel gepubliceerd (Anatomy and Embryology, 1997;196:91-106) dat ook door Science besproken is (15 mei 1998; 280(5366):983, 985-6), met daarin foto’s van hoe embryo’s er daadwerkelijk uitzien in de eerste fase van Haeckel’s tekeningen. De foto’s laten duidelijk zien dat de tekeningen een foute weergave zijn van de werkelijkheid.

Op de eerste rij de tekeningen van Haeckel. Op de tweede rij foto’s van zoals het werkelijk is.
(M.K. Richardson, © Springer-Verlag GmbH & Co.)

In het NRC Handelsblad van 30 augustus 1997 stond een artikel dat hierover ging, met als titel ‘BIOLOOG ERNST HEACKEL VAN FRAUDE BETICHT’, waarin hij verder ook een ‘embryologische leugenaar’ werd genoemd. Een citaat hieruit zegt bijvoorbeeld:

"Bij de tientallen diersoorten die ze onderzochten, zagen Richardson en zijn medewerkers helemaal geen zelfde eerste embryonale stadium. Integendeel: ze troffen daarin grote variaties in vorm aan als gevolg van een heel verschillend lichaamsplan en een verschillend aantal somieten (de oersegmenten van het embryo). Daardoor wisselden de onderzochte embryo's ook meer dan het tienvoudige in grootte (volgens Haeckel waren embryo's van verschillende diersoorten in de eerste ontwikkelingsfasen allemaal ongeveer even groot)."

Zelfs een uitermate pro-evolutionistische website als Talkorigins zegt over Haeckel’s tekeningen:

Haeckel was wrong. His theory was invalid, some of his drawings were faked, and he wilfully over-interpreted the data to prop up a false thesis. Furthermore, he was influential, both in the sciences and the popular press; his theory still gets echoed in the latter today.
It is also correct to criticize textbook authors for perpetuating Haeckel's infamous diagram without commenting on its inaccuracies or the way it was misused to support a falsified theory.

(Vertaling)
Haeckel was fout. Zijn theorie was onjuist, sommige van zijn tekeningen waren verzonnen, en met opzet overdreef hij de gegevens om zijn foute gedachtengang kracht bij te zetten. Verder was hij invloedrijk, zowel in de wetenschappen als bij de algemene pers; zijn theorie galmt nog steeds na tot aan vandaag toe.
Het is correct om de auteurs van tekstboeken te bekritiseren, die Haeckel’s tekeningen doen voortbestaan zonder dat ze daarbij commentaar geven op de onjuistheden erin of op de manier waarop het misbruikt is om een weerlegde theorie te ondersteunen.

Kortom: het is ronduit triest dat anno 2005 sommige politieke partijen hun uiterste best doen om het scheppingsmodel uit de biologieles te krijgen, terwijl de kinderen op school al sinds jaar en dag gewoon het bedrog van Haeckel als evolutionaire waarheid voorgeschoteld krijgen.

Peter Scheele
Juni 2005

Referenties:

Website van Richardson met foto’s en artikelen: http://www.mk-richardson.com

Richardson, M. K., Hanken, J., Gooneratne, M.L., Pieau, C., Raynaud, A., Selwood, L. & Wright, G.M. (1997). There is no highly conserved embryonic stage in the vertebrates: implications for current theories of evolution and development. Anatomy and Embryology, 196, 91-106.: http://www.mk-richardson.com/pdf/Anat%20Embryol.pdf

Assmuth, J.&Hull, E. R. (1915). Haeckel's Frauds and Forgeries. Examiner Press, Bombay.

Ernst Haeckel and the Biogenetic Law, DevBio a companion to developmental biology
http://www.devbio.com/article.php?ch=23&id=219

Haeckel, embryos, and evolution. Richardson MK, Hanken J, Selwood L, Wright GM, Richards RJ, Pieau C, Raynaud A.Science. 1998 May 15;280(5366):983, 985-6.
http://www.sciencemag.org/cgi/content/summary/280/5366/983a

Wells and Haeckel’s embryos, Talkorigins.
http://www.talkorigins.org/faqs/wells/haeckel.html

Haeckel and the vertebrate archetype: http://zygote.swarthmore.edu/evo5.html

Op woensdag 29 juni 2005 is bovenstaande als persbericht gestuurd naar alle kranten, enkele politieke partijen, BIOnieuws en enkele prive-personen. Dit in verband met de discussie in de tweede kamer of het scheppingsmodel uit de biologieles gehaald moest worden.

Het CDA reageerde met de mededeling dat ze het door zouden sturen naar kamerlid Jan de Vries.
Trouw reageerde met de opmerking: "Wij hebben het met interesse gelezen, maar vinden het niet geschikt voor publicatie op de podiumpagina."

Verder zijn er geen reacties gekomen...