Laatst schreef iemand mij het volgende:

"Tot mijn spijt moet ik constateren dat jouw populair-biologische schrijfsels voor mij een voortdurende bron van schaamte en ontgoocheling blijft. Enerzijds door het vertekende beeld dat je christenen geeft van wat evolutietheorie inhoudt (er is geen enkele evolutionist die gelooft dat mensen van de apen afstammen; het gaat om veronderstelde gemeenschappelijke voorouders, die noch aap noch mens heten). Anderzijds dat je niet-christenen hierdoor een karikatuurbeeld laat vormen van het christelijk geloof als een simplistische en achterhaalde levensbeschouwing waar een weldenkend mens niets mee te schaften heeft."

Wel, dit is een interessant discussiepunt, dat evolutionisten vaak gebruiken als argument: "Wij stammen helemaal niet ‘van de apen af’. Zie je wel hoe dom creationisten zijn dat ze dat zelfs maar denken? Het toont aan hoe onwetenschappelijk zij zijn."

Maar hoe zit het nou eigenlijk? Het mag natuurlijk duidelijk zijn, dat met de uitdrukking ‘mensen stammen van de apen af’, niet de huidige apen bedoeld worden. Dat zou echt nergens op slaan. Het gaat altijd om gemeenschappelijke voorouders van de huidige apen. Maar de vraag is dan: Wát waren de veronderstelde gemeenschappelijke voorouders van apen en mensen? Waren dat apen, waren dat mensen, mensapen, of geen van beiden en dan slechts iets primitiefs dat de naam ‘aap’ niet mag dragen?

Mens, Gorilla, Chimpansee, Orang Oetang en Gibbon-skelet.

Hoe ziet de huidige indeling van de levende apen er eigenlijk uit?
Allereerst is er de Orde van de Primaten. Deze is verdeeld in dertien families en enkele subfamilies:

Op z’n Engels wordt er (o.a.) een onderscheid gemaakt tussen ‘monkeys’ en ‘apes’. In het nederlands is dat onderscheid er niet. Er wordt nog wel van ‘apen’ en ‘halfapen’ gesproken. Maar zelfs het woord primaat is bij ons niet gebruikelijk. Ook daar zouden we het woord ‘apen’ voor gebruiken. Hoogstens maken we nog een onderscheid door bepaalde soorten met ‘aapjes’ aan te duiden. Maar dat is dan het. Hoe dan ook, ook in het Engels wordt voor gibbons, chimpansees, gorilla’s en mensen het woord ‘Ape’ gebruikt.

Jared Diamond

Jared Diamond schreef in 1992 een boek met de titel ‘The Third Chimpansee, The Evolution and Future of the Human Animal’. Dit boek is de populaire verwoording en vertaling van de ontdekking dat mensen 98% van de genen gemeenschappelijk heeft met chimpansees. Het is een wereldwijde bestseller geweest en heeft prijzen gewonnen.

De titel zegt al precies wat de boodschap van het boek is: de mens is de derde soort chimpansee. Op basis van de informatie uit het boek van Jared Diamond, valt het volgende stamboom-schemaatje te maken:

Hieruit blijkt duidelijk de visie van Diamond. Gorilla’s en chimpansees hebben gemeenschappelijke voorouders gehad. Maar pas nadat die twee (evolutionair) uit elkaar zijn gegaan, is de afscheiding tussen mens en chimpansee ontstaan.

De volgende vragen moeten we nu beantwoorden:

Als de gemeenschappelijke voorouders van onze naaste primate verwanten apen waren (volgens de evolutietheorie), is dan de uitspraak dat ‘mensen van apen’ afstammen gerechtvaardigd? Tja... zeg het maar.

Richard Dawkins

Jared staat absoluut niet alleen in zijn visie. Hij heeft krachtige bijstand gekregen van Richard Dawkins, de internationale woordvoerder van het moderne Darwinisme en schrijver van vele internationale titels. In het artikel ‘Meet my cousin the chimpansee’ op http://www.fortunecity.com/emachines/e11/86/chimp.html beargumenteert hij hoe wij met onze ‘discontinue geest’ niet net moeten doen of onze ethische normen absoluut zijn en wij mensen recht hebben op een ‘speciale behandeling’.

Met onderstaand plaatje probeert hij onze relatie met ‘de apen’ op te helderen:

It is more natural to group humans with certain other primates, as in the category "African Apes" (bottom), than to exclude them, as the conventional category "Apes" does (above).

(Het is veel logischer om de mensen te groeperen samen met bepaalde primaten, zoals in de categorie ‘African Apes’ (onder), dan ze ervan uit te sluiten, zoals de gebruikelijke categorie ‘Apes’ doet (boven).)

Hij zegt dat we mensen geen aparte status moeten geven, maar ze onder 1 hoedje moeten scharen met de andere mensapen. Ook uit dit plaatje blijkt hoe mensen als nauwer verwant beschouwd worden aan chimpansees dan aan gorilla’s en orang oetangs.

Dawkins gaat zelfs zover dat hij zegt:

‘We admit that we are like apes, but we seldom realize that we are apes.’

(We geven toe dat we op apen lijken, maar we realizeren ons zelden dat we apen zijn.)

Als we volgens Dawkins feitelijk apen zijn, is dan de uitspraak gerechtvaardigd dat we ‘volgens de evolutietheorie van de apen afstammen’?

Nou wacht, er is inderdaad wel wat af te dingen op deze uitspraak. Als we namelijk zouden zeggen dat we van de apen afstammen, dan lijkt het haast wel of we daarmee zeggen dat we van de huidige apen afstammen. Want we kennen namelijk geen andere apen dan die er nu zijn (op enkele fossiele na). En dat zou belachelijk zijn, want hoe zouden onze verre voorouders van de huidige apen af kunnen stammen!! Dat begrijpt zelfs een kind. Maar misschien moeten we dan zeggen dat we ‘volgens de evolutietheorie van apen afstammen’. Misschien moeten we, als we correct willen blijven, het woordje ‘de’ vermijden?

hybriden

Echter, hoe zou de gemeenschappelijke voorouder van chimpansees en de ‘derde chimpansee’ er uit gezien hebben? Het zou toch verdraaid veel op een chimpansee lijken, zou ik zeggen. En hoe zou een gemeenschappelijke voorouder van chimpansees en gorilla’s eruit zien (van na de afsplitsing met de orangs)? Die zou toch erg veel weg hebben van beiden lijkt me.

Charles Darwin constateerde al dat als je afgesplitste soorten duiven met elkaar kruiste, deze dan ‘terugvallen naar voorouderlijke aard’. Ze gaan de kenmerken van een gewone houtduif vertonen, uit wie deze ontstaan zijn. Als gorilla’s en chimpansees zogeheten hybride nageslacht zouden krijgen, dan zou je misschien een redelijk beeld moeten kunnen krijgen van hoe zo’n voorouder er uitgezien moet hebben?

Maar helaas, ik moet jullie teleurstellen. Er zijn nog geen echte hybriden van chimps en gorilla’s gevonden. Men vermoedt wel dat er misschien ergens hybriden leven, maar men heeft dat nog niet met zekerheid vast kunnen stellen. Men verdenkt de zogeheten ‘koolakamba’ er bijvoorbeeld van (http://pin.primate.wisc.edu/aboutp/myths/koola.html):

“It has been suggested that the Koolakamba type represents a hybrid ape, perhaps a cross between gorilla and chimpansee.”

Verder denkt de International Primate Protection League in Summerville, USA mogelijk een hybride gevonden te hebben in de Yaounde Dierentuin in Kameroen (zie foto hierboven).

Zouden dergelijke aapachtige kenmerken van onze veronderstelde voorouders het gebruik van het woordje ‘de’ rechtvaardigen? Nee, nee, laten we het maar niet doen. Laten we ten koste van alles correct blijven. We mogen dus wél zeggen dat we van apen afstammen (volgens de evolutietheorie) maar laten we niet zeggen dat we van de apen afstammen (volgens de evolutietheorie).

Haeckel

Haeckel was een fanatiek verdediger van Darwin’s evolutietheorie en hij tekende onder andere een ‘boom van het leven’, waarin een afstammingsreeks van amoebe tot mens staat. Zijn visie op de relatie tussen apen en mensen is als volgt weer te geven (http://www.athro.com/evo/rhetoric.html):

Haeckel's tree redrawn to show just
relationships.

Eigenlijk zien we hier dat in het begin van de evolutietheorie de mens kennelijk veel ‘zelfstandiger’ beschouwd werd dan vandaag. Waar bij Haeckel de mens nog een ‘gemeenschappelijke oorsprong’ lijkt te hebben, is vanaf Charles Darwin tot nu toe, zijn ware aard steeds duidelijker geworden: de mens stamt niet van de apen af, hij is gewoon een aap!

Extra informatie

Hieronder staan een paar links naar sites met vergelijkbare afstammingsbomen, die ook laten zien hoe men er vandaag over denkt onder de evolutionisten:

http://faculty.washington.edu/wcalvin/BrainForAllSeasons/Baringo.htm
http://www.post-gazette.com/healthscience/20000316primategraphic4.asp
http://pages.emerson.edu/students/benjamin_delahaye/ml/science.html
http://www.bio.psu.edu/faculty/hedges/sbh-res.htm

Conclusie

Het argument dat creationisten onwetenschappelijk zijn, omdat ze een karikatuur maken van de evolutiegedachte door een term als ‘afstammen van (de) apen’ te gebruiken, is onterecht. Twisten over al dan niet gebruik mogen maken van het woordje ‘de’ valt eigenlijk in de categorie ‘spijkers op te laag water zoeken’. Misschien dat het argument enkele decennia geleden wel een bruikbaar argument was, maar inmiddels is het rechts ingehaald door het voortschrijdende inzicht van de evolutietheorie zelf.

De uitdrukking ‘Je mag het misschien belachelijk vinden als ik denk dat God de wereld maakte, maar... ik sta liever voor aap dan dat ik er van afstam’ blijft in die zin volkomen gerechtvaardigd en sluit strak aan bij de huidige ‘wetenschappelijke inzichten’...

P.M.Scheele

Auteur van ‘Degeneratie, het einde van de evolutietheorie’
www.degeneratie.nl
www.evolution-is-degeneration.com